|
|
O hodowli bażantów
Fragmenty z ksiażki "Bażant łowny" autorstwa C.Cronau wydanej nakładem redakcyi "Łowca Polskiego" w roku 1903.
O zakładaniu bażantarni
Przy zakładaniu bażantarni, czy to tak zwanej "dzikiej", czy też „pół dzikiej", w których bażant korzysta z zupełnej swobody, rozmnaża się i stale przebywa, należy głównie uwzględnić naturalne potrzeby i zwyczaje tego ptaka, tak szlachetnego, drogocennego i zyskującego z każdym rokiem coraz większe rozpowszechnienie.
Warunki zaś, oddziaływające na pomyślne rozwijanie się i utrzymanie, nie są tak trudne; głównie zważać należy, aby wybrana miejscowość, ogólnie była odpowiednią i dostarczała, czy to stale, jak to bywa w dzikich bażantarniach, czy też przez większą część roku, w pół dzikich bażantarniach, pożywienia i sposobności załatwiania wszelkich potrzeb i następnie, żeby miejscowość obrana, dała bezpieczeństwo zupełne przebywaniu tego ptaka, aby w danym wypadku znalazł on naturalne kryjówki. Należy tępić z całą energią wszelkie drapieżniki, czyhające na tak łatwą zdobycz z powodu tak ogólnie słabo rozwiniętego instynktu i zmysłu tych ptaków.
Pożywienie powinno odpowiadać warunkom, z jakich korzysta bażant na wolności, a chcąc bażanta stale utrzymać w wybranych terenach, pożywienia tego powinna być obfitość, gdyż tylko w tym wypadku bażant zaprzestanie wędrówek w sąsiednie lub dalsze tereny.
Za podstawowe zaś warunki należy uważać, aby dana miejscowość obfitowała w różnorodną roślinność, owady, robaczki, następnie wodę, żwir i piasek. O ile tego rodzaju potrzeby życia nie istnieją, lub tylko w skromnej ilości, uzupełnić je należy i starać się, aby zawsze potrzeby ptaka były zaspokojone.
Bażant jest właściwie wszystkożemym, gdyż pożywienie jego stanowią nie tylko roślinne i zwierzęce substancye, lecz i ziarno, wszelkie nasiona, jagody i owoce.Wyrastanie bażanta odbywa się o tyle pomyślniej, o ile większą znajduje obfitość i rozmaitość pożywienia.
Na wiosnę i latem żywi się pączkami rozkwitających drzew, listkami, trawką i delikatnemi roślinkami i jagodami, jako i owadami, ślimakami i robakami. Dla odmiany zjawia też małe zwierzątka żaby, myszy i jaszczurki.
Na jesieni, skoro już zanikają dotychczasowe ulubione przysmaki pożywienie stanowią ziarnka wszelkiego zboża: pszenica, jęczmień, gryka, kukurydza, proso i jagody.
Zimą zaś karmienie jego już trudniejsze; wyszukuje on wtedy troskliwie pozostałości roślinne i robaczki, lecz mu jest konieczną i trzeba mu dopomagać podsypywaniem ziarna.
O zakładaniu bażantarni
Przy zakładaniu bażantarni, czy to tak zwanej "dzikiej", czy też „pół dzikiej", w których bażant korzysta z zupełnej swobody, rozmnaża się i stale przebywa, należy głównie uwzględnić naturalne potrzeby i zwyczaje tego ptaka, tak szlachetnego, drogocennego i zyskującego z każdym rokiem coraz większe rozpowszechnienie.
Warunki zaś, oddziaływające na pomyślne rozwijanie się i utrzymanie, nie są tak trudne; głównie zważać należy, aby wybrana miejscowość, ogólnie była odpowiednią i dostarczała, czy to stale, jak to bywa w dzikich bażantarniach, czy też przez większą część roku, w pół dzikich bażantarniach, pożywienia i sposobności załatwiania wszelkich potrzeb i następnie, żeby miejscowość obrana, dała bezpieczeństwo zupełne przebywaniu tego ptaka, aby w danym wypadku znalazł on naturalne kryjówki. Należy tępić z całą energią wszelkie drapieżniki, czyhające na tak łatwą zdobycz z powodu tak ogólnie słabo rozwiniętego instynktu i zmysłu tych ptaków.
Pożywienie powinno odpowiadać warunkom, z jakich korzysta bażant na wolności, a chcąc bażanta stale utrzymać w wybranych terenach, pożywienia tego powinna być obfitość, gdyż tylko w tym wypadku bażant zaprzestanie wędrówek w sąsiednie lub dalsze tereny.
Za podstawowe zaś warunki należy uważać, aby dana miejscowość obfitowała w różnorodną roślinność, owady, robaczki, następnie wodę, żwir i piasek. O ile tego rodzaju potrzeby życia nie istnieją, lub tylko w skromnej ilości, uzupełnić je należy i starać się, aby zawsze potrzeby ptaka były zaspokojone.
Bażant jest właściwie wszystkożemym, gdyż pożywienie jego stanowią nie tylko roślinne i zwierzęce substancye, lecz i ziarno, wszelkie nasiona, jagody i owoce.Wyrastanie bażanta odbywa się o tyle pomyślniej, o ile większą znajduje obfitość i rozmaitość pożywienia.
Na wiosnę i latem żywi się pączkami rozkwitających drzew, listkami, trawką i delikatnemi roślinkami i jagodami, jako i owadami, ślimakami i robakami. Dla odmiany zjawia też małe zwierzątka żaby, myszy i jaszczurki.
Na jesieni, skoro już zanikają dotychczasowe ulubione przysmaki pożywienie stanowią ziarnka wszelkiego zboża: pszenica, jęczmień, gryka, kukurydza, proso i jagody.
Zimą zaś karmienie jego już trudniejsze; wyszukuje on wtedy troskliwie pozostałości roślinne i robaczki, lecz mu jest konieczną i trzeba mu dopomagać podsypywaniem ziarna.
|
Potrzeby bażanta
Oprócz artykułów żywności trzeba tez dbać o inne potrzeby bażanta. Niezbędnym warunkiem jest woda i żwir, z których ostatni służy do wypaprania się, a połykanie ziarnek żwiru ułatwia trawienie. Jakkolwiek niektórzy twierdzą, że bażant nie używa wody, to jednak zupełny jej brak nie powinien mu dokuczać. Najlepiej nadaje się strumyk, przepływający przez cały teren, przeznaczony dla bażantów. O ile naturalne położenie nie dostarcza wody, pamiętać należy o zasilaniu go w sztuczny sposób; korytka z wodą najlepiej ustawiać w pobliżu miejsca do karmienia. Podczas okresu, kiedy bażant korzysta z karmy roślinnej, woda nie jest koniecznie potrzebną. Zimą natomiast, kiedy pożywienie bażanta składa się li tylko z podsypywanego ziarna, trzeba się koniecznie postarać o wodę, szczególnie podczas dłużej trwających mrozów i dużych śniegów. Za udowodnienie potrzeby wody może posłużyć ta okoliczność, że bażanty, dziko na wolności chowające się zimą, |
urządzają formalne wędrówki do dalekich strumyków, które dla nich są niebezpieczne, gdyż i tam najczęściej ptaki padają ofiarą czyhających na nie nie tylko drapieżników, ale i kłusowników, poznających je po gęstych tropach.
Z kwestyą pożywienia związane są ściśle konieczne warunki osłony i bezpieczeństwa tych ptaków. Rewiry więc, w których zakładane są bażantarnie, powinny posiadać ziemię z grubym podkładem humusu, który by wpływał na gęsty wzrost roślin i różnych traw nasiennych; następnie tereny te powinny być gęsto zarośnięte krzakami jagodowemi, jako to: jarzynami, malinami leśnemi, przede wszystkiem jałowcami; dla odmiany mogą stać i wysokie drzewa w pewnych odstępach, a te warunki są konieczne już nie tylko ze względu karmy, lecz i bezpieczeństwa, kryjówek przed nieprzyjaciółmi i sposobności do rozmnażania się.
Bażant przeważnie lubuje się w kniei z drzew liściastych, lecz w braku tychże przebywa i w iglastych zagajnikach. Golizny więc w rewirach najlepiej zagajać flancami trzy do pięcioletniemi. Jeżeli się znajdują potoki łub łączki wśród rewirów, tam najchętniej bażanty przebywają, szczególnie w zbożach podczas dojrzewania. Jak z jednej strony może jest szczęśliwy wybór takich miejsc przez bażanty, gdyż znajdują tani dużo pożywienia różnego rodzaju, tak z drugiej strony jest on szkodliwy, gdyż w takich miejscach chętnie ścielą sobie gniazda i odbywa się tam wylęganie młodych, a często zdarzają się wypadki zniszczania gniazd przy sianokosach.
Z kwestyą pożywienia związane są ściśle konieczne warunki osłony i bezpieczeństwa tych ptaków. Rewiry więc, w których zakładane są bażantarnie, powinny posiadać ziemię z grubym podkładem humusu, który by wpływał na gęsty wzrost roślin i różnych traw nasiennych; następnie tereny te powinny być gęsto zarośnięte krzakami jagodowemi, jako to: jarzynami, malinami leśnemi, przede wszystkiem jałowcami; dla odmiany mogą stać i wysokie drzewa w pewnych odstępach, a te warunki są konieczne już nie tylko ze względu karmy, lecz i bezpieczeństwa, kryjówek przed nieprzyjaciółmi i sposobności do rozmnażania się.
Bażant przeważnie lubuje się w kniei z drzew liściastych, lecz w braku tychże przebywa i w iglastych zagajnikach. Golizny więc w rewirach najlepiej zagajać flancami trzy do pięcioletniemi. Jeżeli się znajdują potoki łub łączki wśród rewirów, tam najchętniej bażanty przebywają, szczególnie w zbożach podczas dojrzewania. Jak z jednej strony może jest szczęśliwy wybór takich miejsc przez bażanty, gdyż znajdują tani dużo pożywienia różnego rodzaju, tak z drugiej strony jest on szkodliwy, gdyż w takich miejscach chętnie ścielą sobie gniazda i odbywa się tam wylęganie młodych, a często zdarzają się wypadki zniszczania gniazd przy sianokosach.
Urządzenie bażantarni
Jeżeli więc tereny dla bażantów nie są podszyte, a mianowicie brak jest krzewów i traw bujnych, trzeba zaradzić przez obsiewanie gołych miejsc trawami i zakładając tak zwane rewiry, które nie tylko mają w przyszłości przeznaczenie do ścielenia gniazd, ale i zimą stają się osłoną nie tyle przed zimnem co przed drapieżnikami. Rewiry takie zakłada się nie tylko na polankach gołych, lecz w ogóle mogą być spożytkowane w tym celu zwykłe odłogiem leżące, dotąd nieuprawne pola.
Do obsiewania, takich terenów nadają się różne gatunki zboża i traw: jęczmień, pszenica, owies , gryka; wszelkie takie zboża w rewirach utrzymują się aż do jesieni, czasem i zimą jeszcze, dostarczają ochronę
i oprócz tego wpływają na przyrost żywności roślinnej i zwierzęcej.
Przy zakładaniu miejsc do karmienia trzeba także zwracać uwagę by dobierano odpowiednie miejsca, szczególnie w tak zwanych pół - dzikich bażantarniach Najwięcej nadają się polanki między dużemi drzewami. Miejsca, w których zakłada się paśniki, powinny zawierać 6—8 m. kw. powierzchni i być pokryte lekkim dachem, ustawionym na słupach, a to celem zabezpieczenia bażantów przed słotą i żywności przed zanieczyszczeniem i zbytnią wilgocią. Podatnym materyatem aa urządzenie dachu, obok chrustu, jest słoma, gdyż oporna jest na deszcze i śniegi. Od północy ogrodzenie takie zaopatrzone jest ścianą z desek 1 - 1 1/2 metra wysokości. Do miejsc, służących do karmienia, obok wody i piasku, niezbędnego do paprania się, prowadzą z rewirów wąskie dróżki 1/4 metra szerokości, które, posypywane w odstępach drobną ilością ziarna, służą za wskazówkę odnalezienia drogi do paśników. Karmę stanowią: jęczmień, kukurydza, gryka pszenica i inne zboża: najmniej zaleca się owies.
Wielkość rewiru do zakładania bażantarni może być różna; rozmiar nie wpływa na pomyślne rozwijanie
się hodowli, gdyż głównie zaspokojenie warunków życia i wygodzenie zwyczajom i zachowaniu się tego ptaka, stanowią dodatnie wpływy, wystarczają więc mniejsze obszary, o ile zabezpieczone są przed sąsiadującemi terenami i uniemożliwione jest przelatywanie bażantów na obce tereny.
Jakkolwiek w Austro-Węgrzech i Niemczech przeważnie lubują się w obszernych rewirach, podatniejsze są mniejsze tereny, gdyż łatwiejsza jest kontrola, opieka i ochrona. Zważać też należy, aby bażantarnie nie były zakładane w takich miejscowościach, gdzie ptaki byłyby często płoszone i niepokojone. Z daleka więc od miasta lub wsi powinny być miejsca obierane, gdyż nie tylko psy i koty, lecz i ludzie chętnie zwiedzają takie urządzenia, nie tylko celem zaspokojenia ciekawości lecz dla zbierania jajek i chwytania siedzących kur na gniazdach.
fragment pochodzi z ksiażki "Bażant łowny" autorstwa C.Cronau wydanej nakładem redakcyi "Łowca Polskiego" w roku 1903.
Jeżeli więc tereny dla bażantów nie są podszyte, a mianowicie brak jest krzewów i traw bujnych, trzeba zaradzić przez obsiewanie gołych miejsc trawami i zakładając tak zwane rewiry, które nie tylko mają w przyszłości przeznaczenie do ścielenia gniazd, ale i zimą stają się osłoną nie tyle przed zimnem co przed drapieżnikami. Rewiry takie zakłada się nie tylko na polankach gołych, lecz w ogóle mogą być spożytkowane w tym celu zwykłe odłogiem leżące, dotąd nieuprawne pola.
Do obsiewania, takich terenów nadają się różne gatunki zboża i traw: jęczmień, pszenica, owies , gryka; wszelkie takie zboża w rewirach utrzymują się aż do jesieni, czasem i zimą jeszcze, dostarczają ochronę
i oprócz tego wpływają na przyrost żywności roślinnej i zwierzęcej.
Przy zakładaniu miejsc do karmienia trzeba także zwracać uwagę by dobierano odpowiednie miejsca, szczególnie w tak zwanych pół - dzikich bażantarniach Najwięcej nadają się polanki między dużemi drzewami. Miejsca, w których zakłada się paśniki, powinny zawierać 6—8 m. kw. powierzchni i być pokryte lekkim dachem, ustawionym na słupach, a to celem zabezpieczenia bażantów przed słotą i żywności przed zanieczyszczeniem i zbytnią wilgocią. Podatnym materyatem aa urządzenie dachu, obok chrustu, jest słoma, gdyż oporna jest na deszcze i śniegi. Od północy ogrodzenie takie zaopatrzone jest ścianą z desek 1 - 1 1/2 metra wysokości. Do miejsc, służących do karmienia, obok wody i piasku, niezbędnego do paprania się, prowadzą z rewirów wąskie dróżki 1/4 metra szerokości, które, posypywane w odstępach drobną ilością ziarna, służą za wskazówkę odnalezienia drogi do paśników. Karmę stanowią: jęczmień, kukurydza, gryka pszenica i inne zboża: najmniej zaleca się owies.
Wielkość rewiru do zakładania bażantarni może być różna; rozmiar nie wpływa na pomyślne rozwijanie
się hodowli, gdyż głównie zaspokojenie warunków życia i wygodzenie zwyczajom i zachowaniu się tego ptaka, stanowią dodatnie wpływy, wystarczają więc mniejsze obszary, o ile zabezpieczone są przed sąsiadującemi terenami i uniemożliwione jest przelatywanie bażantów na obce tereny.
Jakkolwiek w Austro-Węgrzech i Niemczech przeważnie lubują się w obszernych rewirach, podatniejsze są mniejsze tereny, gdyż łatwiejsza jest kontrola, opieka i ochrona. Zważać też należy, aby bażantarnie nie były zakładane w takich miejscowościach, gdzie ptaki byłyby często płoszone i niepokojone. Z daleka więc od miasta lub wsi powinny być miejsca obierane, gdyż nie tylko psy i koty, lecz i ludzie chętnie zwiedzają takie urządzenia, nie tylko celem zaspokojenia ciekawości lecz dla zbierania jajek i chwytania siedzących kur na gniazdach.
fragment pochodzi z ksiażki "Bażant łowny" autorstwa C.Cronau wydanej nakładem redakcyi "Łowca Polskiego" w roku 1903.
| W kolażu na szczycie strony wykorzystano obrazy XIX wiecznych malarzy polskich; TeodoraAxentowicza "Gęsiarka",
Stanisława Bohusz-Siestrzeńcewicza "Kogut i kury". Wszystkie dzieła sztuki wykorzystane na stronie znajdują się w domenie publicznej i zostały zaczerpnięte z Wikimedia Commons. |
